Η μαστολογία και η χειρουργική μαστού γνώρισαν ριζική αλλαγή τα τελευταία 20 χρόνια.
Οι κύριες εξελίξεις στη σύγχρονη χειρουργική μαστού:
Μειώθηκαν σε σημαντικό βαθμό οι ενδείξεις περί μαστεκτομής. Αρχικά απεδείχθη, από πολλές προοπτικές πολυκεντρικές μελέτες, ότι η μέθοδος της μαστεκτομής δεν προσφέρει στην επιβίωση. Στη συνέχεια, οι ενδείξεις της περιορίστηκαν όλο και περισσότερο. Πλέον έχουμε μεγάλες μελέτες 20ετίας που δείχνουν ότι η μαστεκτομή δεν προσφέρει στην επιβίωση, παρά μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Σήμερα, τις περισσότερες περιπτώσεις, οι γυναίκες δεν χρειάζεται να κάνουν μαστεκτομή (ολική αφαίρεση του στήθους), διότι η αφαίρεση του όγκου ακολουθούμενη από ακτινοθεραπεία είναι το ίδιο αποτελεσματική.
Τα όπλα που διαθέτουμε για την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού μπορούμε να τα χωρίσουμε σε 2 κατηγορίες:
1. Τοπική θεραπεία, που έχει σκοπό να αντιμετωπίσει τον όγκο χωρίς να επηρεάσει το υπόλοιπο σώμα και περιλαμβάνει την χειρουργική εκτομή και την ακτινοθεραπεία.
2. Συστηματική θεραπεία, κατά την οποία χορηγούμε μέσω της κυκλοφορίας του αίματος ή από το στόμα φάρμακα, ώστε να αντιμετωπισθούν τα καρκινικά κύτταρα, που πιθανώς έχουν διασκορπιστεί έξω από τον μαστό και περιλαμβάνει την ορμονοθεραπεία και την χημειοθεραπεία.
Αναλυτικά, οι θεραπευτικές χειρουργικές επιλογές σήμερα, είναι :
– Η τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή, δηλαδή μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος ή Μαστεκτομή με διατήρηση δέρματος και θηλής.
– Η μαστεκτομή με ταυτόχρονη ανάπλαση του μαστού.
-Προφυλακτική μαστεκτομή, για ασθενείς που δεν έχουν νοσήσει από κακοήθεια μαστού, αλλά φέρουν την γονιδιακή μετάλαξη BRCA1 και BRCA2.
– Η ογκεκτομή με κένωση μασχάλης ή βιοψία φρουρού λεμφαδένα. Η επικράτηση της τεχνικής του λεμφαδένα φρουρού (sentinel lymph node) κατέστησε περιττό το λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχάλης στα 2/3 των ασθενών. Η τεχνική αυτή που εφαρμόζεται πλέον υποχρεωτικά σε όλα τα διαπιστευμένα κέντρα μαστού του εξωτερικού. Ουσιαστικά, ανιχνεύει με τη βοήθεια ραδιοφαρμάκου τον πρώτο λεμφαδένα στον οποίο θα πήγαιναν τα καρκινικά κύτταρα. Αυτός, αποστέλλεται κατά τη διάρκεια του χειρουργείου για ταχεία βιοψία. Αν αυτή είναι αρνητική, δηλαδή δεν υπάρχουν καρκινικά κύτταρα στο λεμφαδένα, τότε δε χρειάζεται να αφαιρεθούν άλλοι λαμφαδένες από τη μασχάλη.
Καθεμιά από τις επιλογές αυτές έχει τις ενδείξεις και τις αντενδείξεις της, τις οποίες ο χειρουργός οφείλει να εξηγήσει αναλυτικά στην ασθενή πριν από την επέμβαση. Στους ασθενείς που θα αποφασίσουν να υποβληθούν σε συντηρητικη επέμβαση θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι θα υποβληθούν σε τοπική μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία.
