Ο τράχηλος της μήτρας βρίσκεται βαθιά, στο τέλος του κόλπου και αποτελεί το κατώτερο σημείο της μήτρας.

Η τραχηλίτιδα είναι η φλεγμονή του τραχήλου της μήτρας, που μπορεί να είναι απόρροια λοίμωξης ή τραυματισμού της περιοχή. Αποτελεί μία πολύ συχνή πάθηση στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας.
Μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια, συμπτωματική ή ασυμπτωματική (χωρίς εμφανή ενόχληση). Τις περισσότερες φορές η τραχηλίτιδα είναι ασυμπτωματική. Στις περιπτώσεις που εμφανίζονται συμπτώματα αυτά σχετίζονται με τον ιό ή το μικρόβιο που ευθύνεται.

Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται συνήθως, είναι:
-Eρυθρότητα
-Aίσθημα κνησμού
-Aυξημένα κολπικά υγρά
-Δύσοσμη βλεννοπυώδης κολπική έκκριση (κακοσμία της ευαίσθητης περιοχής)
-Xρόνιο πυελικό άλγος-Άλγος υπογαστρίου (πόνος στο κατώτερο μέρος της κοιλιάς) με πιθανή αντανάκλαση πίσω, στη μέση.
-Aιμορραγία εκτός περιόδου ή μετά από σεξουαλική επαφή
-Δυσπαρεύνια (πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή)

Για να γίνει η διάγνωση της τραχηλίτιδας, πρέπει να γίνει μακροσκοπική κλινική εξέταση από τον γυναικολόγο (Τεσπ Παπ και καλλιέργεια κολπικού υγρού).
Τα αίτια μπορεί να είναι μικροβιακά, ιογενή ή μετατραυματικά. Τα μικρόβια που μπορεί να ευθύνονται είναι το μυκόπλασμα, το ουρεόπλασμα, η γονόρροια, οι τριχομονάδες και τα χλαμύδια. Οι ιοί που συνήθως ευθύνονται είναι ο HPV (ιός ανθρωπίνων θηλωμάτων) και ο έρπης γεννητικών οργάνων. Άλλα αίτια μπορεί να είναι ο τραυματισμός κατά τον τοκετό ή η αλλεργία σε συγκεκριμένα σπερματοκτόνα ή στο λάτεξ του προφυλακτικού, καθώς και τραυματισμός ή φλεγμονή λόγω της χρήσης ταμπόν ή κολπικού διαφράγματος.

Επίσης, τραχηλίτιδα μπορούν να προκαλέσουν και ενθέματα όπως ο πεσσός της μήτρας που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση της πρόπτωσης μήτρας. Τέλος, μία τραχηλίτιδα μπορεί να είναι άσηπτη, δηλαδή να μην οφείλεται σε κάποιο μικρόβιο ή ιό. Σε μεγάλο ποσοστό, οι νεαρής ηλικίας γυναίκες, είναι δυνατόν να εμφανίσουν άσηπτο χρόνιο ερεθισμό του τραχήλου της μήτρας, ως αποτέλεσμα σεξουαλικών επαφών ή να έχει σχέση αυτός ο άσηπτος ερεθισμός και με το εκτρόπιο, που είναι μία φυσιολογική κατάσταση και στην οποία παρατηρείται προβολή του έσω τμήματος του τραχήλου προς τα έξω, πράγμα συνηθισμένο στις γυναίκες αυτής της ηλικίας.

Η θεραπεία στοχεύει στην αντιμετώπιση του υποκείμενου αιτίου. Δηλαδή, η θεραπεία εξαρτάται από το αίτιο που την προκάλεσε. Επίσης, η θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας, τη βαρύτητα της φλεγμονής, από το αν έχει προηγηθεί άλλη θεραπεία και από την επιθυμία της γυναίκας για τεκνοποίηση. Αν πρόκειται για τραχηλίτιδα λόγω τραυματισμού κατά τον τοκετό, τότε δεν απαιτείται κάποια αντιμετώπιση. Αν πρόκειται για κάποια λοίμωξη ή σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα (ΣΜΝ), τότε απαιτείται θεραπεία του νοσήματος αυτού. Αν είναι μικροβιακής αιτιολογίας, τότε χορηγούνται φάρμακα από το στόμα όπως τα αντιβιοτικά ή κολπικά υπόθετα. Αν πρόκειται για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), σε αρχικό στάδιο απαιτείται απλή παρακολούθηση, ενώ αν προχωρήσει θα χρειαστεί περαιτέρω θεραπεία όπως η αφαίρεση με ηλεκτροδιαθερμία ή χειρουργική μέθοδος με laser. Για τον έρπητα γεννητικών οργάνων θα χρειαστεί να ληφθούν αντιιικά φάρμακα.