Τι είναι η κολπίτιδα;
Κολπίτιδα ονομάζεται η μικροβιακή φλεγμονή του γυναικείου κόλπου. Αποτελεί ένα από τα συχνότερα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, αναπαραγωγικής και μη ηλικίας. Η κολπίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά παρατηρείται πιο συχνά στο διάστημα των αναπαραγωγικών χρόνων της γυναίκας.
Τί προκαλεί την κολπίτιδα;
Ο κόλπος της γυναίκας αποικείται από την φυσιολογική μικροβιακή κολπική χλωρίδα. Συγκεκριμένα, οι μικροοργανισμοί γαλατοβάκιλλοι (ωφέλιμα βακτήρια), δρουν προστατευτικά κι εμποδίζουν τα παθογόνα μικρόβια να εισέλθουν ή να επικρατήσουν. Οι γαλακτοβάκιλλοι παράγουν γαλακτικό οξύ, με αποτέλεσμα να διατηρούν στα φυσιολογικά επίπεδα το pH (οξύτητα) του κόλπου. Όταν διαταράσσεται η ισορροπία του pH, διαταράσσεται η φυσιολογική χλωρίδα κι έτσι, τα παθογόνα μικρόβια επικρατούν των γαλακτοβάκιλλων, με αποτέλεσμα να προκαλείται φλεγμονή οτυ κόλπου, δηλαδή, κολπίτιδα.
Ορισμένοι παράγοντες που διαταράσσουν την ισορροπία του κολπικού pH:
- Μικρόβια (μύκητες, βακτήρια, ιοί)
- Μείωση της άμυνας του οργανισμού (stress, ίωση, ελλιπής διατροφή σε θρεπτικά συστατικά)
- Μείωση των οιστρογόνων (εμμηνόπαυση)-Ατροφία (Ατροφική κολπίτιδα)
- Ελλιπής τοπική υγιεινή
- Ενδοκολπικές πλύσεις με ισχυρά αντισηπτικά διαλύματα
- Λήψη αντιβιοτικών σκευασμάτων
- Χρήση στενών παντελονιών ή συνθετικών εσωρούχων
- Ορμονικές αλλαγές στην εγκυμοσύνη, το θηλασμό
- Παρατεταμένη παραμονή βρεγμένων μαγιώ
Καλοκαιρινή κολπίτιδα
Τους καλοκαιρινού μήνες, η εμφάνιση κολπίτιδας είναι πιο συνηθισμένη. Αυτό συμβαίνει επειδή το καλοκαίρι, η άνοδος της θερμοκρασίας προκαλεί αυξημένη παραγωγή ιδρώτα τοπικά στην περιοχή. Η ζέστη και η υγρασία ευνοούν την ανάπτυξη κολπικής μυκητίασης ή και βακτηριακής κολπίτιδας.
Συμπτώματα κολπίτιδας:
- Αυξημένη ποσότητα κολπικών εκκρίσεων
- Διαφορετικό χρώμα ή οσμή των κολπικών υγρών (π.χ παχύρρευστο, λευκοκίτρινο υγρό με δυσάρεστη οσμή)
- Αίσθημα καύσου ή κνησμού στην περιοχή του αιδοίου ή του κόλπου
- Δυσπαρεύνεια (πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή)
Πώς γίνεται διάγνωση της κολπίτιδας;
Με την λήψη και την καλλιέργεια κολποτραχηλικού εκκρίματος. Ο γυναικολόγος λαμβάνει δείγμα των κολπικών εκκρίσεων και το στέλνει στο μικροβιολογικό εργαστήριο. Εκεί, εξετάζεται για να βρεθεί η κατάλληλη θεραπεία της φλεγμονής, ανάλογα τον υπεύθυνο μικροοργανισμό που την προκάλεσε. Ύστερα, ο γιατρός θα συνταγογραφήσει την ενδεδειγμένη θεραπεία (κολπική κρέμα εξωτερικά ή εσωτερικά, κολπικά υπόθετα, αγωγή με χάπια από το στόμα).
Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Πώς μπορώ να προστατευτώ από τις κολπίτιδες;
Αποφεύγω:
- Στενά/κοφτά εσώρουχα και παντελόνια
- Ταμπόν και σερβιέτες με αρωματικές ουσίες
- Ζάχαρη & τα υποκατάστατά της: μέλι, γλυκά, σιρόπια, εκχυλίσματα στέβιας, ασπαρτάμη, ακεσουλφάμη του καλίου, σακχαρίνη, σουκραλόζη, φρουκτόζη, χυμούς φρούτων, κόκκινα μήλα, μελάσα, μαλτόζη, λακτόζη, μανιτόλη και σορβιτόλη)
- Σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό
- Την χρήση σερβιέτας εκτός περιόδου (σερβιετάκι για τα κολπικά υγρά)
- Σεξουαλική επαφή το διάστημα της φαρμακευτικής θεραπείας
- Χρήση γρήγορων καθαριστικών/αντισηπτικών αιδοίου (π.χ μωρομάντηλα)
- Κατά τη διάρκεια του καθαρισμού του αιδοίου μου, από την κένωση ή την ούρηση, δεν ξεχνώ να ξεπλένομαι με κατεύθυνση από τον κόλπο προς τον πρωκτό, καθώς στην περιπρωκτική περιοχή βρίσκονται μικρόβια που είναι παθογόνα για τον κόλπο
Προτιμώ:
- Άνετα, αέρινα παντελόνια, κολαν, αθλητικές φόρμες
- 100% βαμβακερά μεγάλα εσώρουχα, καλά σιδερωμένα (π.χ cotonella, sloggy)
- Αερισμό της γεννητικής περιοχής (στρώνω μία καθαρή πετσέτα στο κρεβάτι και κοιμάμαι χωρίς εσώρουχο)
- -Φροντίζω να στεγνώνω καλά-επιπωματικά με την πετσέτα την περιοχή του αιδοίου, μετά το μπάνιο
- Αερίζω την περιοχή σε κάθε ευκαιρία (π.χ μετά το μπάνιο στρώνω μία καθαρή πετσέτα στο κρεβάτι και ξαπλώνω)
- Για την πλύση του αιδοίου μου, αποφεύγω τα κοινά σαπούνια και αφρόλουτρα, αφού επηρεάζουν αρνητικά την ισορροπία των καλών βακτηρίων και τα επίπεδα του ph του κόλπου. Χρησιμοποιώ άφθονο, καθαρό, τρεχούμενο νερό (αρκεί η ποσότητα από το αφρόλουτρο που χρησιμοποιώ για το υπόλοιπο σώμα, αφού θα πέσει και θα ‘ξεπλύνει’ την γεννητική περιοχή). Αν αισθάνομαι την ανάγκη, μπορώ περιστασιακά (2-3 φορές την εβδομάδα) να χρησιμοποιώ έναν ήπιο αφρό πλύσης ή πράσινο σαπούνι. Δεν χρησιμοποιώ σφουγγάρι για την πλύση του αιδοίου μου, ξεπλένω ήπια με το χέρι μου
- Γιαούρτι (πρόβειο ή κατσικίσιο με πέτσα σε πήλινο δοχείο) 3 γιαούρτια/εβδομάδα
- Κατανάλωση σκόρδου (σκελίδες μπορούν να συνθλίβονται και να προστίθενται στα τρόφιμα ή να τρώγονται ωμές à αντιμυκητισιακές και αντιμικροβιακές ιδιότητες)
- Να δίνω βάση στην υγιεινή διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Τα μαγειρεμένα λαχανικά, όπως το κουνουπίδι, το μπρόκολο, τα σπαράγγια που είναι χαμηλά σε άμυλο, είναι χρήσιμα επειδή περιέχουν λιγότερα σάκχαρα, κι εμποδίζουν έτσι την ανάπτυξη των μυκήτων που πολλαπλασιάζονται γρήγορα σε ένα πλούσιο σε ζάχαρη περιβάλλον. Καταναλώνω πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι και το μαρούλι τα οποία μπορούν να βελτιώσουν την ευεργετική μικροχλωρίδα του εντέρου. Δεν αμελώ την κατανάλωση τουλάχιστον 7-9 ποτηριών νερό την ημέρα à βοηθά στην σωστή λειτουργία των μεμβρανών του κόλπου
- Εξωτερικές πλύσεις κόλπου με βρασμένο φυσικό χαμομήλι Πλένομαι 2-3 φορές την ημέρα για 1-2 εβδομάδες Σημειώνεται ότι το χαμομήλι διατηρεί τα θρεπτικά του συστατικά έως και 7 ημέρες στο ψυγείο)
- Κάθε φορά που ξυρίζω το αιδοίο μου, επιλέγω να χρησιμοποιώ καινούριο καθαρό ξυραφάκι
- Τις ημέρες της εμμήνου ρύσεως, να αλλάζω τακτικά τη σερβιέτα ή το ταμπόν που χρησιμοποιώ (ανά 3-4 ώρες)
- Προφυλακτικό στις σεξουαλικές επαφές. Αποφεύγω, αν είναι δυνατόν, τα λιπαντικά του εμπορίου κι αν είναι ανάγκη να χρησιμποιήσω, τότε μειώνω την ποσότητα αυτού.
Ειδικά για τη θάλασσα το καλοκαίρι:
- Μετά το μπάνιο στη θάλασσα ή την πισίνα, αλλάζω το κάτω μέρος του μαγιώ ή προτιμώ τον ήλιο, ώστε να αποφύγω την υγρασία της περιοχής.
- Φορώντας μόνο το μαγιώ, ξαπλώνω πάντα σε πετσέτα ή ψάθα και ποτέ στην άμμο ή σε εστίες μικροβίων (καρέκλα, σκαμπό, ξαπλώστρα)