Mε την χορήγηση εμβολίων, εισάγουμε στον οργανισμό μας παθογόνους παράγοντες (ιούς ή βακτήρια), οι οποίοι είναι «αποδυναμωμένοι» και δεν δύνανται να προκαλέσουν βλάβη ή μόνο τμήματα των παραγόντων αυτών. Ουσιαστικά, επιτυγχάνουμε την «ενεργοποίηση» του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού, έναντι του συγκεκριμένου παθογόνου παράγοντα. Έτσι, αν ο οργανισμός μας έρθει σε επαφή με το συγκεκριμένο παθογόνο παράγοντα, το ανοσοποιητικό σύστημα, του οποίου η λειτουργία είναι η άμυνα του οργανισμού έναντι εν δυνάμει βλαπτικών παραγόντων (ιοί, μικρόβια, καρκίνος κ.λπ.), είναι «προετοιμασμένο» κι εξουδετερώνει άμεσα τον όποιο κίνδυνο.
Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, προκαλείται από κάποιους τύπους ενός κοινού ιού, που ονομάζεται ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων ή αλλιώς με τα αρχικά HPV (Human Papilloma Virus). Η ασθένεια περιλαμβάνει παθολογική και ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των κυττάρων που σχηματίζουν τον τράχηλο. Ο ανθρώπινος ιός του θηλώματος , είναι η «γενεσιουργός αιτία» του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και των κονδυλωμάτων στο περίνεο (περιοχή που εκτείνεται από το αιδοίο μέχρι τον πρωκτό στη γυναίκα).
Ο HPV στην πραγματικότητα δεν είναι ένας μόνο ιός, αλλά μία οικογένεια ιών, η οποία περιλαμβάνει περίπου 200 μέλη (ο αριθμός αυτός αναθεωρείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα προς τα πάνω, διότι ανακαλύπτονται νέα μέλη). Τα μέλη της οικογένειας ονομάζονται στελέχη. Σε κάθε στέλεχος αποδίδεται κι ένας αριθμός. Σε ό,τι αφορά τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας υπάρχουν στελέχη υψηλού κινδύνου, τα οποία είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν την εμφάνιση προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο. Προκαρκινικές αλλοιώσεις είναι βλάβες, οι οποίες ενδεχομένως να οδηγήσουν στην εκδήλωση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Τα στελέχη υψηλού κινδύνου είναι το 16 και το 18. Έναντι των στελεχών αυτών το εμβόλιο του HPV προσφέρει προστασία.
Πλέον, όμως, ήδη από το 2014 εγκρίθηκε η κυκλοφορία εμβολίου έναντι του HPV, το οποίο προσφέρει προστασία έναντι 7 επιπλέον στελεχών (9 στελέχη εν τω συνόλω), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα στελέχη 6 και 11, τα οποία ευθύνονται για την εμφάνιση κονδυλωμάτων στο περίνεο.
Έχει υπολογιστεί, πως η χορήγηση του εμβολίου του HPV παρέχει προστασία έναντι του 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, του 80% των περιπτώσεων καρκίνου του πρωκτού, του 60% των περιπτώσεων καρκίνου του κόλπου και του 40% των περιπτώσεων καρκίνου του αιδοίου, ενώ ενδέχεται να παρέχει προστασία και έναντι κάποιων ειδών καρκίνου του στόματος.
Στην Ελλάδα, η Εθνική Επιτροπή Εμβολίων έχει εισηγηθεί την ένταξη των εμβολίων αυτών στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, ως υποχρεωτική για κορίτσια και γυναίκες ηλικίας 12 έως 26 ετών, ενώ ο εμβολιασμός των γυναικών αυτού του ηλικιακού φάσματος, καλύπτεται σήμερα από τα ασφαλιστικά ταμεία σε ποσοστό 100%.
Το εμβόλιο χορηγείται δια ενδομυϊκής ένεσης στο δελτοειδή μυ (στον ώμο δηλαδή). Αν ο εμβολιασμός ξεκινήσει πριν τη συμπλήρωση των 15 ετών (12 – 14 ετών), τότε χορηγούνται 2 δόσεις με διαφορά 6 μηνών. Αν ο εμβολιασμός ξεκινήσει μετά τη συμπλήρωση των 15 ετών, τότε χορηγούνται 3 δόσεις η δεύτερη σε 2 μήνες από την πρώτη και η τρίτη σε 6 μήνες από την πρώτη.
Με βάση τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα δεδομένα, το εμβόλιο παρέχει προστασία για τουλάχιστον 10 έτη. Προς το παρόν, δεν υφίσταται οδηγία για χορήγηση επαναληπτικής δόσης μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα από τον εμβολιασμό. Εντούτοις, αυτό δεν αποκλείεται να γίνει στο μέλλον.
Τα εμβόλια αυτά περιέχουν μόνο τμήματα των στελεχών του ιού και όχι ενεργό ιό, επομένως, δεν είναι δυνατόν να προκαλέσουν λοίμωξη από τα στελέχη αυτά.
